Wat is PEA?
Ondanks
zijn ingewikkelde naam is PEA of palmitoylethanolamide een vrij eenvoudige stof
die van nature voorkomt in onze hersenen en lichaam: het is een amide, afgeleid
van het gekende verzadigde vetzuur palmitinezuur. PEA wordt in ons lichaam
aangemaakt als een natuurlijk antwoord op pijn, ontsteking, zenuwschade en
stress. In de jaren 50 van de vorige eeuw werd PEA ontdekt als een component
van eidooier maar inmiddels kan men de stof ook uit sojalecithine en pindaolie
isoleren.
Veilig alternatief gezocht
De
gezondheidsprofessional stuit vaak op de beperkingen en potentiële gevaren van
medicijnen bij de aanpak van chronische pijn. De mogelijke negatieve werking op
maagdarmslijmvliezen van de ontstekingsremmers van het type NSAID (niet
steroïdale ontstekingsremmers), de vele nevenwerkingen bij langdurig gebruik
van cortisonen, de fysieke afhankelijkheid en mogelijk verslavend effect van
opioïden en opiaten, de restricties van anti-epileptica, de beperkte resultaten
met antidepressiva… zorgen voor een vraag naar veilige alternatieven. Soms
wordt THC-vrije en CBD-rijke cannabisolie naar voor geschoven, omdat die inderdaad
vaak voor pijnverlichting zorgen. Maar zowel de complexe chemische achtergrond
daarvan, het feit dat een optimale kwaliteit niet altijd kan gegarandeerd
worden, als de legale aspecten (het is in België niet toegelaten als
voedingssupplement), staan het gebruik van cannabisolie vaak in de weg.
Daarentegen zorgen de eenvoudige afkomst en chemische achtergrond, de
transparante en veilige productie en het feit dat het als voedingssupplement
mag gebruikt worden, ervoor dat PEA een meer ethische oplossing voor chronische
pijn kan zijn.
Chronische zenuwpijn
In
normale omstandigheden maakt het lichaam adequate hoeveelheden PEA aan om ontstekingsverschijnselen
af te remmen. Bij chronische ontstekingen en – pijn is dit niet meer het geval;
PEA kan dan gelukkig eenvoudig gesupplementeerd worden. Wellicht is de
indicatie waarbij PEA het meeste verschil kan maken, neuropatische-of
zenuwpijn. Hoe PEA precies zenuwpijn vermindert, is nog niet geheel duidelijke
en berust op verschillende mechanismen die de ontsteking in het zenuwweefsel
verminderen. Zenuwpijnen die vaak afnemen door PEA zijn “neurocompressiesyndromen”,
waarbij zenuwen mechanische druk en een daarmee gepaarde ontsteking ondergaan:
vooral ischias (‘sciatique’ of heupjicht), andere herniapijnen en het carpal
tunnel syndrome. Maar ook diabetische neuropathie, zenuwpijn na herpes, door
chemotherapie veroorzaakte zenuwpijn, zenuwpijnen bij MS en tandpijn reageren
vaak goed op PEA.
Depressiviteit
Interessant
is het feit dat, onder meer door de afname van ontsteking in het zenuwweefsel
en door te binden op bepaalde receptoren, PEA ook bij depressiviteit, gebrek
aan levensvreugde en verminderde motivatie van nut kan zijn. Dat is alvast
aangetoond in dierenmodellen voor depressiviteit, terwijl bij de mens PEA vrij
snel het antidepressief effect van het medicijn citalopram verhoogt.
PEA kan ook nog een nuttige werking hebben op andere terreinen, hoewel hier nog
veel aanvullend onderzoek wenselijk is:
- Het kan de evolutie van de
ziekte van Parkinson afremmen.
- Dierenmodellen tonen aan dat
PEA ook bij de ziekte van Alzheimer nuttig kan zijn. Het hoeft overigens nog
niet om dementie te gaan: een slecht geheugen en concentratievermogen en de
zogenaamde ‘brain fog’ reageren meestal ook goed op PEA.
- Ook een rustgevende werking bij
stress en een bijdrage tot een betere slaapkwaliteit is van PEA beschreven.
- Tenslotte nog even aanstippen
dat PEA aanvankelijk als een effectief middel bij griep en verkoudheden werd
ingezet.
Opname garanderen
Wat
vaak geldt voor supplementen, geldt zeker voor PEA: “het is niet wat je
inneemt, wat telt, maar wat je opneemt, dat telt”. Want aplmitoylethanolamide
wordt inderdaad niet zo vlot opgenomen in de darmen. Gelukkig bestaat er een
afleveringssysteem dat zorgt voor een betere biodisponibiliteit: natuurlijke
emulgatoren (waaronder lecithines) zorgen hierbij voor een duidelijk verschil,
met een 80% betere opname van de PEA in vergelijking met standaard PEA.
Ideale combi met B-vitamines
Wat de
werking van PEA op het zenuwstelsel kan verbeteren, is een synergie met het vitamine
B-complex. Want heel wat vitamines B spelen een rol in de aanmaak van
neurotransmittors of zenuwsignaalstoffen, sommigen dragen daarnaast ook bij tot
een normale energieproductie in de zenuwcellen, terwijl de rol van vitamine B12
voor een optimale myelinisatie en dus prikkelgeleiding ook gekend is.
Voorwaarde hierbij is wel dat de bioactieve, werkzame vormen van vitamines B
ingezet worden. Let vooral op de correcte vorm van vitamine B6 (pyridoxal-5’-fosfaat),
van foliumzuur (5-methyltetrahydrofolaat) en vitamine B12 (methylcobalamine
en/of adenosylcobalamine).
Alternatief voor CBD
CBD-preparaten
uit hennep danken hun werking in de eerste plaats aan een inwerking op het
zogenaamde ‘endocannabinoïdensysteem’ in de hersenen, waardoor ze vaak
pijnstillend, rustgevend en slaap bevorderend kunnen werken. Omdat ze als
voedingssupplement zijn verboden in België, de kwaliteit ervan soms te wensen
overlaat en ook de gepaste dosering niet altijd even duidelijk is, is een
veilig en toegelaten alternatief welkom. Dat bestaat inderdaad met PEA, want
recente studies onderbouwen dat PEA ook op datzelfde endocannabionoïdensysteem
inwerkt, met in heel wat van de hoger vernoemde aandoeningen een bewezen
werking.
Bron:
Biogezond April 2022 pag 32-33
