In de zuiderse landen waar ze welig groeit, wordt de vetplant Aloe Vera bijna als een wondermiddel beschouwd. De gel uit het merg kent enorm veel toepassingen voor de huid, gaande van droge en schilferende huid over zonnebrand en brandwonden tot stralingswonden door radiotherapie en ouderdomsverschijnselen van de huid. Maar ook via orale inname kan de Aloe Vera heel veel betekenen. Ditmaal voor de gezondheid van maag en darmen.
Even voorstellen
Van de
Aloe Vera worden twee soorten gebruikt: Aloe Vera (Barbados Aloë of echte
aloi), die zijn roots heeft in Noord-Afrika en Arabië, en de Aloe Ferox (Kaapse
aloi), afkomstig van Zuid-Afrika. Beide planten zijn inmiddels wijd verspreid
in Mediterrane, subtropische en tropische gebieden en worden intensief geteeld
voor commerciële doeleinden.
Deze oorspronkelijke woestijnplant gedijt best op goed doorlatende, zandige of
rotsige bodems in zonnige tot hete, droge streken bij een minimumtemperatuur
van 5° Celsius. Aloë kan door vocht op te slaan groeien op dorre, arme bodems
en kan lange periodes van droogte doorstaan. Deze vetplant wordt gekenmerkt
door rozetten van lancetvormige, aan de basis brede (10 à 20 cm) en puntig
uitlopende dik vlezige en stijve bladeren (30 à 60 cm lang), met een glad
oppervlak, maar met randen die bezet zijn met kleine, wittige tanden. De kleur
van de bladeren kan variëren van grijsgroen over blauwgroen tot heldergroen met
soms paarse randen; de jonge bladeren zijn vaak wit gespikkeld. Het grote
verschil tussen de Aloe Vera en de Aloe Ferox is het feit dat eerstgenoemde een
‘zittende plant’ is (60 à 90 cm groot), terwijl de andere een korte, houtige
stam vertoont (tot 2 à 3 m). Beiden bloeien ze met oranjegele tot oranjerode
bloemen in slanke, losse aren (vera) of dichte, borstelachtige bloeiwijzen (ferox).
Aloe Vera-juice of -sap?
Voor
de verzorging van maag-en darmslijmvliezen wordt de zogenaamde ‘aloë-juice’ of
het ‘aloë-sap’ ingezet. Die wordt verkregen na het zorgvuldig ‘filteren’
van de bladeren, waarbij de buitenste, anthrachinonen houdende cellagen worden
verwijderd. De overblijvende parenchymateuze, binnenste cellagen, doen zich dan
voor als een kleurloze, geurloze, slijmerige, viskeuze en gelachtige pulp. Fijn
verwrijven van deze pulp levert de vloeibare aloë-juice op.
Dit sap
moet zeker onderscheiden worden van de laxerende ‘bittere aloë’ of
latex. Dat is het gele sap dat uit de buitenste delen van het blad vloeit als
het doorgesneden wordt. Na indampen vormen zich hieruit groenbruine tot
donkerbruine, ondoorzichtige, wasachtige, oneffen brokjes. Deze zijn rijk aan
de zogenaamde antrachinonen; prikkelende stoffen die de darmtransit kunnen
stimuleren en die – net zoals de voor dit doel veel meer aangewende senna – in bepaalde
gevallen bij constipatie kunnen ingezet worden. Voor alle duidelijkheid: de
verder aangehaalde nuttige effecten slaan niet op deze latex, maar op het
antrachinonenvrije aloë-sap.
Verzacht de maag- en darmslijmvliezen
Het
tot sap of juice vermalen merg van de aloëbladeren is in eerste instantie rijk
aan ‘mucoplysachariden’, zoals acemannaan, glucomannaan en manosederivaten. Dat
zijn bijzondere koolhydraten die voor de mens onverteerbaar zijn, en heel wat
water binden. Ze stellen hierbij bijzondere, verzachtende slijmstoffen vrij die
het slijmvlies van de maag en darmen zowel verzachten, versterken, helen als
beschermen tegen schadelijke invloeden (zoals overdreven maagzuurafscheiding).
Aloë-juice versterkt dus de slijmlaag die in normale omstandigheden van het
maag- en darmslijmvlies bedekt en remt ontstekingen in irritaties erin. Deze
aloë-uice, die dus absoluut geen darmprikkelende anthrachinonen mag bevatten
van de buitenlagen van het blad, wordt dan ook in eerste instantie ingezet:
- Bij brandend maagzuur,
zuurbranden en zure oprispingen
- In de preventie en aanpak van
gastritis (maagwandontsteking), maag- en duodenumzweren
- In de aanpak van darmontsteking
en prikkelbare darm/spastisch colon
- Als ondersteunend middel bij
chronische darmontstekingen zoals de ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa.
Als
dosering wordt doorgaans aangeraden om 30 ml (bv 3 eetlepels) à 50 ml (5
eetlepels) voor de maaltidjen in te nemen. Het sap mag eventueel verdund worden
in een half glas water. Hogere doses kunnen op voorschrift.
Ook: enzymen en nutriënten
Aloë-juice
kan ook helpen bij:
- Indigiestie of dyspepsie
(beladen spijsvertering, opgeblazen gevoel)
- Een moeilijke eiwitvertering
- Een vervuild darmkanaal
Minder
gekend, maar zeer interessant is het gunstig effect van aloësap bij diabetes
type 2. Op basis van de hoger aangehaalde slijmstoffen die de opname van
koolhydraten vertragen (en dus de glucosespiegel trager doen oplopen) en op
basis van voedingsstoffen zoals aminozuren, mineralen en vitaminen, kan
regelmatig gebruik ervan namelijk de nuchtere bloedsuikerspiegel en de merker
voor de chronische bloedsuikerspiegel (HbA1c), verlagen.
Ten slotte: door de rijkdom aan voedingsstoffen, voorop aminozuren, mineralen
en vitaminen, kent aloë vera iets minder onderbouwde toepassingen zoals: anemie
(bloedarmoede), verzwakte immuniteit, verstoorde darmflora, candidiasis,
reumatische aandoeningen en vermoeidheid.
Optimale keuze
Er
zijn heel wat soorten aloë vera-sap op de markt. Hoe maak je hierin een goede keuze?
- Aloë-juice verliest heel veel
van zijn eigenschappen bij verhitting, omdat dit de enzymen vernietigt en de
slijmstoffen minder werkzaam maakt. Kies daarom zeker voor een aloë vera-juice
die geen enkele hittebehandeling onderging
- Niet zelden bevat aloë vera-sap
bewaarmiddelen zoals kaliumsorbaat of natriumbenzoaat. Deze kunnen probleemloos
vervangen worden door vitamine C en citroenzuur, die natuurlijke bewaareigenschappen
vertonen
- Ga na of de aloë vera-juice
puur en onverdund is; goedkopere sappen zijn vaak verdunde sappen
- Biologische kwaliteit is een absolute
meerwaarde
- Verpakking met een UV-filter
biedt een meerwaarde
- Kies uiteraard sap zonder
suiker!
Bron:
Biogezond April 2021 pag. 24-26
